Tijdlijn Koningin Anna Paulowna

Nr.	Datum	Gebeurtenis
1	18-01-1795	Geboorte in St. Petersburg, Rusland, in het Winterpaleis, de Hermitage. Ze was de kleindochter van de tsarina Catharina de Grote.
2	1795 – 1816	Anna Paulowna was een dochter van tsaar Paul I van Rusland en tsarina Maria Fjodorovna. Toen AP zes jaar was, werd haar vader vermoord en opgevolgd door zijn zoon Alexander I, de oudste broer van Anna Paulowna.
3	1809	Anna Paulowna kreeg (veertien jaar oud) een huwelijksaanzoek van keizer Napoleon uit Frankrijk. Hij was op zoek naar een adellijke echtgenote, maar kreeg Anna’s hand niet, na verzet van Anna zelf en haar moeder. Napoleon was niet de enige die om AP haar hand vroeg. AP was een gewilde huwelijkskandidaat.
4	1815	De Nederlandse prins Willem II werd als geschikte huwelijkskandidate naar voren geschoven. Na een reis van bijna een maand arriveerde kroonprins Willem op 20 december 1815 in het Russische Sint-Petersburg, waar hij na een geslaagde ontmoeting met Anna een huwelijksaanzoek deed. Na onderhandelingen op het gebied van geloofsovertuiging werd overeengekomen dat Anna Paulowna Russisch-orthodox mocht blijven. Eventuele kinderen voortkomend uit het huwelijk zouden Nederlands Hervormd worden opgevoed.
5	21-02-1816	Op 21 februari 1816 trouwden AP en Willem II met veel pracht en praal met een Russisch-orthodoxe dienst in de hofkapel van het Winterpaleis. Aansluitend werd een bescheiden protestantse huwelijksdienst gehouden. De feestelijkheden vonden plaats in het Rozenpaviljoen, in de paleistuin bij Sint-Petersburg en duurden elf dagen. Het paar bleef een half jaar in Rusland en nam deel aan vele luxueuze diners en festiviteiten. In de zomer vertrok het paar naar Nederland.
6	22-08-1816	AP zette op 22 augustus 1816 voor het eerst voet op Nederlandse bodem. Anna onderging een cultuurschok toen ze in Nederland aankwam; de afstand tot het volk was in Nederland veel kleiner dan in haar geboorteland Rusland. Een kennismakingstoer door Nederland moest worden stilgelegd omdat Anna zwanger was.
7	1817 – 1824	Uit het huwelijk tussen AP en Willem II werden vijf kinderen geboren: Willem, de latere koning Willem III (1817-1890)Alexander (1818-1848). Deze zoon stierf een jaar voordat AP zelf overleed.Hendrik (1820-1879)Ernst Casimir (21 mei 1822 – Brussel, 22 oktober 1822). Dit zoontje stierf aan de gevolgen van een waterhoofd. Sophie (1824-1897). Deze dochter erfde een groot deel van de sieraden en juwelen van haar moeder. Anna was een zorgzame moeder voor haar kinderen. Alle kinderen kregen privéles en gingen niet naar een publieke school. AP had zelf een academische opvoeding gekregen. Dochter Sophie kreeg minder onderwijs dan haar broers, want dat vond men toen niet nodig omdat ze een meisje was.
8	07-10-1840	Inhuldiging van AP als koningin van Nederland. De inhuldigingsplechtigheid vond plaats op 28 november 1840 in de Nieuwe Kerk te Amsterdam. Zie kroningsmantel afbeelding (rode achtergrond met witte jurk). AP droeg een japon van zilverlamé. De hofmantel was van gouddraad met een sleep van bijna 7 meter, afgezet met hermelijnen randen.
9	1840 – 1849	In de rol van koningin voelde en gedroeg zij zich hoog verheven boven het volk. Ze liep altijd kaarsrecht en bij officiële verplichtingen doste zij zich graag fraai uit. Anna hield erg van etiquette. Door tijdgenoten werd de koningin omschreven als “niet knap, maar zeer majesteitelijk, haar stem was zeer beschaafd en aangenaam en ze was iets bleek, maar had ogen met veel uitdrukking”. Aan het hof was de aanwezigheid van Anna duidelijk te merken. Zo stond het Nederlandse hof tijdens de regering van koning Willem II bekend om zijn pracht en praal. Anna verklaarde dikwijls dat Holland in vergelijking met moederland Rusland veel kleiner was, maar het trof haar diep dat het koninklijk huis zo dicht bij het volk stond.
10	17-03-1849	Overlijden echtgenoot koning Willem II. De gezondheid van Willem II was verslechterd -à hij had ernstige hartklachten, die verergerd werden door constant roken en zorgen om de gespannen politieke situatie en spanningen rond de kinderen (de gezondheid van Alexander en onenigheid met oudste zoon Willem over de grondwetsherziening). In de nacht van 17 maart 1849 stierf Willem II aan een hartstilstand. Anna was diep geschokt en wierp zich volgens ooggetuigen gillend op het levenloze lichaam van haar man. Ze was zich zeker bewust van het feit dat ze nu geen koningin meer was; de rol waarop ze zo trots was. In de dagen dat het lichaam van haar man opgebaard lag, heeft Anna Paulowna verscheidene dagen urenlang geknield voor het lijk doorgebracht. Omdat vrouwen in die tijd geen begrafenissen bijwoonden, was Anna Paulowna niet aanwezig bij de bijzetting van Willem II. Wel bezocht ze later die dag zijn grafkelder. Op haar uitdrukkelijke wens werd zijn kist naast die van hun overleden zoon Alexander geplaatst.
11	1849 – 1865	Anna Paulowna trok zich (als koningin-moeder) na het overlijden van haar man terug uit het openbare leven. Ze kon niet goed opschieten met haar schoondochter Sophie die nu de eerste plaats innam aan het Hof. AP verbleef daardoor steeds meer op haar buitenverblijven, maar ze miste de weelde van het Russische hof en eens in de zoveel jaren reisde ze naar het verre Rusland. Anna Paulowna verbleef op verschillende buitenverblijven maar ze was graag op paleis Soestdijk (dat ze kocht). Overal waar ze woonde, beschikte de koningin-weduwe over een Russisch-orthodoxe kapel. Pas na de dood van haar echtgenoot kwam Anna Paulowna te weten hoe slecht zijn financiën er voor stonden. Willem II had jarenlang te veel geld uitgegeven en hij had grote schulden achtergelaten. Om de enorme schuld af te betalen, wist Anna haar broer (tsaar Nicolaas I), zover te krijgen dat hij een groot aantal schilderijen uit de collectie van haar overleden echtgenoot overnam. Dit is een van de oorzaken waardoor er in de Hermitage te Sint-Petersburg een aanzienlijke collectie Hollandse meesters hangt, waaronder een aantal Rembrandts. Het geld dat AP ontving voor de overname van de schilderijen werd gebruikt om de enorme schulden van haar overleden echtgenoot af te betalen. Hierdoor bleef hij bekend staan als ‘de held van Waterloo’.
	01-03-1865	Overleden te Den Haag, Nederland. In februari 1865 werd AP ernstig ziek. Haar dochter Sophie kwam over en verpleegde haar moeder. Ook schoondochter Sophie stond haar schoonmoeder bij. Op 1 maart overleed Anna Paulowna op 70-jarige leeftijd, ’s middags om 16.38 uur in Den Haag. Haar lichaam werd opgebaard in haar Russisch-orthodoxe kapel. AP werd niet gebalsemd. De nabestaanden waakten bij toerbeurt naast de kist en de geur werd onbeschrijfelijk (de kist moest volgens Russisch gebruik 17 dagen boven de aarde blijven staan). AP werd bijgezet in de koninklijke grafkelder in de Nieuwe Kerk te Delft.

	Weetjes	Anna Paulowna sprak heel goed Nederlands, zelfs beter dan haar echtgenoot Willem II.
		Wordt vervolgd.